Czy buty wpływają na chód u dzieci?
Różnorodność butów w sklepach jest nieograniczona, lecz nie wszystkie buty będą idealne dla Twojego dziecka. Zdarzają się takie sytuacje, w których but nie powinien opuścić sklepowej półki, gdyż nie jest odpowiedni do żadnej stopy dziecka.
Istnieje wiele badań odnoszących się do zmiany pewnych cech motorycznych dziecka w trakcie chodzenia w obuwiu. Wiążę się to z jednej strony z zmianą podparcia, wynikającą z konstrukcji buta, która będzie ograniczać lub wymuszać pewne ruchy w ciele. Z drugiej strony również powinniśmy rozważyć kwestię „sensoryki” . Stopa odczuwa o wiele więcej informacji z podłoża jeśli styka się bezpośrednio z różnorodną powierzchnią niż jednolitą wyściółką buta.
Czy but wpływa na długość kroku oraz szybkość chodu?
Z przeprowadzonych badań wynika, że dzieci, które chodzą w butach poruszają się szybciej oraz wydłużają swój krok. Podeszwa buta powoduje wydłużenie długości nogi o około 1-2 cm, skutkiem czego jest przyśpieszenie kroku. Zwiększona długość kroku może być również spowodowana wzrostem ciężaru stopy, na której znajduje się bucik, co skutkuje zwiększoną bezwładnością nogi w fazie swingu (faza, w której stopa nie jest podparta na podłodze). Możliwe jest również, że but zapewnia poczucie ochrony, dając użytkownikowi pewność, że może „wyjść na zewnątrz”, a jego stopa nie odczuje bolesności.
Wydłużenie czasu podparcia obu kończyn i wydłużenie podstawy podparcia podczas chodzenia w butach może wskazywać na modyfikacje wzorca chodu w celu poprawy stabilności. Buty mogą działać jak filtr sensoryczny, zmniejszając proprioceptywne sprzężenie zwrotne i prowadząc do modyfikacji chodu w celu poprawy stabilności.
Czy możemy zwiększać siłę oraz balans nosząc buty?
Badania długoterminowe u dzieci noszących buty typu barefoot (buty, których zadaniem nie jest krępowania naturalnych ruchów stopy, a jedynie ochrona przed urazami) wykazały, iż taki rodzaj butów wpływa na siłę mięśni zginaczy stopy. Wzrost siły z kolei ułatwia utrzymywanie balansu. Jednak to nie rodzaj butów wpływa na zwiększenie pewnych parametrów, lecz brak „przeszkadzaniu” prawidłowemu rozwoju. Do podobnych wniosków doszli badacze, przyglądający się dzieciom, które chodziły na boso.
Dzieci, które chodzą w butach poruszają się szybciej oraz wydłużają swój krok.
Jak to jest chodzić w butach lub na boso?
W pewnych warunkach nie jesteśmy w stanie funkcjonować bez butów. Środowisko zewnętrzne wymusza od dzieci, by chroniły swoje stopy przed czynnikami zewnętrznymi. Ważną kwestią są parametry buta. Bucik dziecka przede wszystkim ma nie przeszkadzać w rozwoju, nie krępować ruchów stopy dziecka ani też podpierać stopę w sposób, który wydaje nam się „odpowiedni”. Mamy przez to na myśli dodatkowe podpórki na łuku podłużnym czy też obcas z tyłu buta. Oczywiście istnieją sytuacje, w których zalecany będzie but sztywny wraz z odpowiednimi wzmocnieniami lecz są to przypadki wymagające takiego wspomagania. Jeśli jesteś ciekaw, jak powinien wyglądać odpowiedni bucik dla dziecka zachęcamy do zapoznania się z artykułem <TUTAJ> .
Piśmienictwo:
Wegener, Caleb & Hunt, Adrienne & Vanwanseele, Benedicte & Burns, Joshua & Smith, Richard. (2011). Effect of children’s shoes on gait: A systematic review and meta-analysis. Journal of foot and ankle research. LINK
Shayan Quinlan, Peter Sinclair, Adrienne Hunt, Alycia Fong Yan.
The long-term effects of wearing moderate minimalist shoes on a child’s foot strength, muscle structure and balance: A randomised controlled trial, Gait & Posture, Volume 92, 2022, 371-377.
OLLANDER, KARSTEN; HEIDT, CHRISTOPH; VAN DER ZWAARD, BABETTE C.; BRAUMANN, KLAUS-MICHAEL; ZECH, ASTRID. Long-Term Effects of Habitual Barefoot Running and Walking: A Systematic Review. Medicine & Science in Sports & Exercise 49(4):p 752-762,