Mocne kości u dzieci – jak ćwiczyć by dziecko było nie do „złamania”?

Każdy rodzic wie, że mocne kości są podstawą w rozwoju dziecka. W reklamach mówi się by pić mleko i zażywać witaminę D. Ale jak ćwiczyć by zapewnić odpowiedni rozwój kościom dziecka bo odpowiednia dieta to nie wszystko.

Dieta to nie wszystko

Odpowiednia dieta to fundament ku temu by dziecko rozwijało się prawidłowo, dostarczenie odpowiednich składników pokarmowych stanowi bazę na której budujemy silne kości. Lecz nasz organizm jest tak stworzony, iż doprowadza substancje odżywcze tylko w te miejsca gdzie jest taka potrzeba. Czyli do miejsc, które wymagają zwiększenia swojej wytrzymałości poprzez odpowiednią stymulację. Tą właśnie stymulacją jest ruch, który obciąża aparat kostny.

Należy dobierać takie aktywności w których czas obciążenia może być krótki, ale intensywność obciążenia powinna być wysoka. Naukowcy potwierdzają, iż często po 6 miesiącach następują już trwałe zmiany w kościach.

Czy każde obciążenie/ruch stymuluje rozwój kości tak samo?

Niestety nie każdy ruch daje odpowiedni bodziec do przebudowy kości. Badania naukowe jasno pokazują, iż osteogeneza (czyli powstawanie nowych komórek kostnych) tworzy się szczególnie w chwili krótkich intensywnych bodźców. Przykładowo w trakcie skakania na skakance. W trakcie lądowania na podłogę następuje kompresja na tkanki, która jest zwalniana po chwili kiedy dziecko znowu skacze do góry. Inaczej następuje kiedy przyłożymy ciężki plecak z książkami na plecy dziecka i każemy mu stać na baczność. Niby bodziec jest pod postacią plecaka lecz brakuje zwolnienie nacisku. W takie sytuacji szybciej możemy spodziewać się różnych kompensacji takich jak skolioza niż wzmocnienia kości.

Jak często trenować?

Budowanie mocnych kości nie oznacza skakania na skakance przez cały dzień. Nasz układ kostny również potrzebuje regeneracji. Należy dobierać takie aktywności w których czas obciążenia może być krótki, ale intensywność obciążenia powinna być wysoka. Naukowcy potwierdzają, iż często po 6 miesiącach następują już trwałe zmiany w kościach. Wśród aktywności, które się podaje w szczególności do wzmacniania kości nadaje się: bieganie, piłka nożna, siatkówka, squash, chodzenie po schodach.

Jak wzmacniać kości u dzieci chorych na MPD?

Jak wiadomo część dzieci ze względu na poziom niepełnosprawności ruchowej nie może skorzystać z wszelkich dostępnych sportów. Warto posiłkować się dodatkowym sprzętem jak np. chodziki czy odpowiednie szelki zamontowane na bieżni by umożliwić chodzenie. Również dobrym sposobem jest użycie worka bokserskiego do ćwiczeń kończyn górnych. Do wzmacniania kości można również użyć platformy wibracyjnej, stojąc na niej lub wykonując odpowiednie ćwiczenia. Naukowcy również obliczyli współczynnik osteogenic index (OI), który mówi o intensywności jaką powinniśmy obciążyć nasze kości by nastąpiła ich przebudowa. Jeśli jesteście ciekawi jakie aktywności zalecają naukowcy odsyłam do artykułu <tutaj>.

Piśmienictwo:

Gannotti, Mary E. PT, PhD; Liquori, Brianna M. MS; Thorpe, Deborah E. PT, PhD; Fuchs, Robyn K. PhD, FACSM, FASBMR Designing Exercise to Improve Bone Health Among Individuals With Cerebral Palsy, Pediatric Physical Therapy: January 2021 – Volume 33 – Issue 1 – p 50-56

Henderson R. Bone density and size in ambulatory children with cerebral palsy. Dev Med Child Neurol. 2011;53(2):102–103.

Warden SJ, Fuchs RK, Castillo AB, Nelson IR, Turner CH. Exercise when young provides lifelong benefits to bone structure and strength. J Bone Miner Res. 2007;22(2):251–259.