Czy używanie telefonu wpływa na postawę ciała dziecka?

Coraz większa dostępność telefonów komórkowych i tabletów sprawia, że dzieci zyskują łatwy dostęp do multimediów. W ciągu dosyć krótkim czasie dzięki cyfryzacji, zmienił się sposób zabawy dzieci, jak również uczenie czy tworzenie relacji. Czy korzystanie z telefonów może mieć również konsekwencje w pozycji ciała dziecka?

Dzieci zaczynają korzystać z urządzeń cyfrowych coraz wcześniej, a według amerykańskich danych z 2020 roku czas, jaki spędzają przed ekranami, wydłużył się w ciągu ostatnich dwóch dekad o ponad 30 procent. Nie bez znaczenia miał okres pandemii, w której to według statystyk ponad połowa dzieci poniżej 4 roku życia korzystało z telefonu komórkowego.

Jak telefony wpływają na rozwój dziecka?

W dzisiejszych czasach można zauważyć coraz częstsze korzystanie z telefonów wśród dzieci. Niestety dzieci niejednokrotnie wybierają taką formę spędzania czasu w zamian bawienia się rówieśnikami czy spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu. Choć można doszukać się wielu zalet korzystania z dobroci XXI wieku to niosą one również wiele szkodliwych skutków, w szczególności dla rozwijającego się młodego organizmu.

Zacznijmy od wpływu użytkowania telefonu na jakość snu.

W badaniach dotyczących korzystania z telefonu komórkowego i subiektywnej oceny zmęczenia lub senności w ciągu dnia stwierdzono niekorzystny związek. Dodatkowo zauważono spadek długości oraz „jakości” snu u dzieci, co mocno rzutowało na możliwość skupienia w trakcie lekcji.

Użytkowanie telefonów z szyją zgiętą do przodu może sprzyjać również krótkowzroczności, zmęczeniu oczu lub suchości oczu, ponieważ ostrość na obiekcie znajduje się w pobliżu. W niedawnym badaniu najczęstszymi objawami ocznymi były zmęczenie oczu (12%), suchość oczu (7%) i krótkowzroczność (3%).

Doszukiwano się również związku między czasem spędzany przed ekranem, a wynikami osiąganymi przez dzieci w testach rozwoju. W badaniu wzięto pod uwagę 2441 matek oraz dzieci wykazano, że im więcej czasu dzieci w wieku 2 i 3 lat spędzały tygodniowo przed ekranem, tym gorsze uzyskiwały wyniki w testach behawioralnych oraz testach sprawdzających kompetencje poznawcze i społeczne kiedy skończyły odpowiednio 3 i 4 lata.

Postawa ciała, a telefony komórkowe

Chyba nikogo już nie dziwi fakt, iż długotrwałe użytkowanie telefonu komórkowe powoduje zmianę postawy naszego ciała. W świecie naukowym powstało nawet określenie „text neck syndrom” odnoszący się do pozycji głowy w trakcie pisania na telefonie. Szacuje się, że 75% światowej populacji codziennie godzinami pochyla się nad swoimi urządzeniami przenośnymi z głowami pochylonymi do przodu.

Przyglądając się dzieciom można zauważyć wiele zmian w ułożeniu głowy lub też innych części ciała wpływając tym samym na późniejsze wady postawy. Naukowcy zauważają, iż zwiększenie zgięcia w odcinku szyjnym wpływa na wzrost obciążenia na tkanki. Taka sytuacja niejednokrotnie powoduje przeciążenia i związaną z tym bolesność. Również istnieje duża zależność pomiędzy zwiększeniem kąta zgięcia w szyji, a pełnym zakresem ruchomości. Deficyt rotacji w odcinku szyjnym zostaje skompensowany w innym regionie ciała dziecka, powodując często występowanie asymetrii czy też przeciążeń.

Ustawienie głowy to nie wszystko

Ustawienie głowy w trakcie korzystania z telefonu komórkowego to tylko jedna z zmian dotycząca postawy ciała dziecka. Głowa pochylona do przodu wyzwala kolejna kompensację dotycząca odcinka piersiowego kręgosłupa, a dokładnie zwiększenie jej kifozy (garbienie się). Taka postawa wiąże się z ustawieniem barków do przodu co sprzyja odstającym łopatką (osłabienie mięśni zębatych przednich).

A co na to język?

Wróćmy jeszcze na chwile do góry, czyli do naszej głowy. Co prawda w odcinku szyjnym następuje zgięcie lecz w jego dolnym odcinku, w górnym natomiast do czynienia mamy z wyprostem. Utrzymujący się wyprost w górnym odcinku szyjnym (OCC-C1) powoduje nadmierną aktywację mięśnie podpotylicznych, tak ważnym w odbiorze zmysłów oraz ustawieniu głowy. Protrakcyjne ustawienie głowy, utrudnia pracę języka, między innymi jego pozycję spoczynkową, która powinna znajdować się na podniebieniu twardym. Więcej o tej zależności można poczytać w naszym innym artykule. <tutaj>

Czy można w jakiś sposób wpłynąć na text neck syndrome?

Przede wszystkim warto ograniczyć ilość czasu korzystania z telefonów na rzecz aktywnych zajęć swojego dziecka. Dodatkowo Australijskie Ministerstwo Zdrowia (2012) opublikowało wytyczne dla dzieci dotyczące zalecanego czasu korzystania z urządzeń mobilnych lub mediów elektronicznych:

Dzieci w wieku < 2 lat: nie zaleca się oglądania telewizji ani korzystania z innych mediów elektronicznych (płyty DVD, komputer i inne gry elektroniczne).

Dzieci w wieku 2–5 lat: nie więcej niż 1 godz. dziennie na siedzeniu i oglądaniu telewizji oraz innych mediów elektronicznych (DVD, komputer, gry elektroniczne).

Niemowlęta, małe dzieci i dzieci w wieku przedszkolnym nie powinny prowadzić siedzącego trybu życia, unieruchamiać ani pozostawać nieaktywne przez więcej niż 1 godzinę na raz, z wyjątkiem snu.

Bibliografia:

Hardell L. Effects of Mobile Phones on Children’s and Adolescents’ Health: A Commentary. Child Dev. 2018 Jan;89(1):137-140.

Hale L, Guan S. Screen time and sleep among school-aged children and adolescents: a systematic literature review. Sleep Med Rev. 2015 Jun;21:50-8

Chiu CT, Chang YH, Chen CC, Ko MC, Li CY. Mobile phone use and health symptoms in children. J Formos Med Assoc. 2015 Jul;114(7):598-604.

Kee  IK,  Byun  JS,  Jung  JK,  Choi  JK.  The  presence  of    altered    craniocervical    posture    and    mobility    in         smartphone-addicted teenagers with temporomandibular  disorders.  Journal  of  physical  therapy science. 2016;28(2):339-46.

Hancox, R. J., Milne, B. J., & Poulton, R. (2005). Association of television viewing during childhood with poor educational achievement. Archives of pediatrics & adolescent medicine, 159(7), 614-618.